اثربخشی آموزش مهارتهای روانی- اجتماعی بر مدیریت هیجانی و سلامت روان رانندگان
فصلنامه علوم رفتاری دانشگاه بقیه الله، دوره ۹، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۴، ص۱۰۹-۱۰۳.
چکیده
مقدمه: آمارهای گزارش شده در ایران حاکی از آن است که حوادث رانندگی پس از بیماریهای قلبی و عروقی، دومین و در گروه سنی زیر ۴۰ سال اولین علت مرگ‌ومیر محسوب میشود. بر اساس برخی از پژوهش ها، تصادفات بیشتر از وضعیت سلامت روانی، مشکلات رفتاری و نگرش رانندگان ناشی می شود. پژوهش حاضر با هدف تهیه بسته آموزشی مهارت های روانی اجتماعی رانندگان و بررسی اثربخشی آن بر سلامت روان و مدیریت هیجانی آنان ازجمله اضطراب و پرخاشگری انجام‌شده است.
روش: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس‌آزمون تک گروهی است. گروه نمونه به‌صورت دردسترس شامل ۳۵۰ نفر از رانندگان شرکت واحد اتوبوس‌رانی شهر تهران بود که به‌صورت تصادفی در ۱۰ گروه تقسیم و آموزش های موردنظر را دریافت کردند. آزمودنی ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سیاهه احساس خصومت رادفورد – ویلیامز، سیاهه اضطراب حالت- صفت بزرگسالان و سلامت روانی (شامل بهزیستی روانشناختی و درماندگی روانشناختی) پاسخ دادند. بسته آموزشی مداخلات روانی- اجتماعی رانندگان در قالب ۹ جلسه ۸۰ دقیقه ای در دانشگاه خواجه نصیر اجرا شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده های پژوهش از تحلیل های مجزای آزمون t وابسته و اندازه گیری‌های مکرر استفاده شد.
یافته ها: نتایج حاصل از داده های مقیاس احساس خصومت و مقوله اضطراب حالت نشان داد، میانگین های دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری ندارند. نتایج حاصل از داده های مقیاس سلامت روانی (با دو خرده مقیاس) نشان داد، نیمرخ میانگین های دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری دارد و اثربخشی مداخله بر مؤلفه درماندگی روانشناختی بیشتر از بهزیستی روانشناختی بوده است.
نتیجه گیری: شرکت در این دوره آموزشی، به کاهش میانگین گروه در احساس خصومت، اضطراب حالت و درماندگی روانشناختی منجر شده است، اگرچه این تفاوت چندان چشمگیر نیست. شرکت در دوره آموزشی مهارتهای روانی- اجتماعی باعث افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش درماندگی روانشناختی شده است.
کلیدواژه‌ها: آموزش مهارت های اجتماعی، راننده، بهزیستی روانشناختی، درماندگی روانشناختی اضطراب، پرخاشگری، مدیریت هیجان
Comments are closed.